معرفی بیماری
تب کریمه کنگو (CCHF= Crimean – Congo Hemorrhagic Fever) بیماری است برای نخستین بار در کشور کنگو و بعدها در منطقه کریمه دیده شد که یک بیماری مشترک میان انسان و حیوان است و علاوه بر تب شدید میتواند باعث کبودی یا خونریزی شدید بینی در اثر بروز اختلالات انعقادی شود.
عوامل انتقال بیماری
عامل اصلی ابتلا به این بیماری، یک ویروس به شدت واگیردار است که اغلب توسط نیش کنه هیالوما (توجه شود که تنها یک بار آلودگی موجب میشود که کنه هیالوما در تمام طول مراحل رشد خود آلوده باقی بماند و کنه بالغ ممکن است عفونت را به مهره‌داران بزرگ، مانند دام‌ها منتقل کند) و همچنین در اثر تماس با گوشت آلوده ، لاشه حیوان آلوده یا حیوانات اھلی و وحشی شود و تماس مستقیم با خون یا ترشحات بیمار از فردی به فرد دیگ منتقل میشود.
بیماری در حیوانات اهلی هیچ گونه علائم مشخصی ندارد و خطر انتقال بیماری در انسان در هنگام ذبح یا یک دوره کوتاه پس از ذبح حیوان آلوده (به دنبال تماس با پوست یا لاشه حیوان) وجود دارد
شرایط تکثیر ویروس و زمان شیوع
مقاومت ویروس در برابر گرما کم است و در دمای ۵۶ درجه سلسیوس به مدت ۳۰ دقیقه از بین می‌رود؛ بنابراین پختن گوشت یا پاستوریزه کردن شیر باعث از بین رفتن ویروس میشود. ضمناً ویروس میتواند در خون به مدت ۱۰ روز در دمای ۴۰ درجه سلسیوس مقاومت کند
این بیماری در فصل‌های گرم سال از اواخر فروردین تا اواخر شهریور (زمان رشد و تکثیر کنه‌ها) شیوع پیدا می‌کند
چه افرادی در معرض این بیماری هستند؟
کادر درمان، کارگران کشتارگاهھا و دامداران و افراد عادی در معرض گوشت آلوده
مدت بیماری
دوره کمون هنگام نیش کنه حدود 1تا 3روز است( بعضی از بیماران میتوانند حداکثر تا 9روز علائمی از خود نشان ندھد ) و در زمان تماس با خون یا بافتھای آلوده،
دوره کمون حدود 5تا 6روز است (گاھی میتواند تا 13روز طول بکشد)
علائم بیماری
- سردرد
- سرگیجه
- تب شدید بالای 38.5درجه
- درد کمر یا گردن
- کاهش ضربان قلب وکاهش فشار خون
- درد مفاصل دردھای عضلانی
- تغییرات خلقی، کاھش قدرت ادراک و سردرگمی
- دل درد (به دلیل بزرگ شدن کبد در ناحیه سمت راست و بالای شکم )و استفراغ و اسھال
- کاهش اشتها
- صورت برافروخته قرمزی یا درد گلو (بروز لکه ھای قرمز رنگ روی سقف دھان یا گلو)
- چشمھای قرمز یا دردناک (حساسیت به نور)
- احساس خوابآلودگی و افسردگی
- مرحله خونریزی‌دهنده که معمولاً در روز ۳ تا ۵ بیماری شروع میشود و ۱ تا ۱۰ روز (به‌طور متوسط ۴ روز) طول می‌کشد و خونریزی شدید از بینی و خون در ادرار و مدفوع ، خونریزی از لثه ها ، گوش و رحم و در پوست بخصوص در قسمت بالای بدن و در طول خط زیربغلی و زیر پستان در خانم‌ها
دوره نقاهت
با کمرنگ شدن ضایعه‌های پوستی از روز دهم، به تدریج روند بهبودی آغاز میشود
این بیماری واکسن دارد ؟
این بیماری واکسن ندارد و مانند سایر بیماریھای ویروسی اغلب درمان قطعی هم ندارد
راه های پیشگیری از تب کریمه کنگو
*کارگران و سایر افرادی که با حیوانات سر و کار دارند
- از مواد دافع حشرات روی پوست و لباسھای در معرض دید خود استفاده کنند.
- دستکش و لباسھای محافظ بپوشند.
- از تماس با خون یا مایعات بدن حیوانات یا افرادیکھ علائم عفونت را نشان میدھند خودداری کنند
*فرآوردهھای گوشتی خریداریشده را به مدت 24ساعت در یخچال نگھداری و سپس مصرف کنید
*تماس با خون و بافت بیماران به‌خصوص در مرحله خونریزی یا انجام هرگونه عملی که منجر به تماس انسان با خون، بزاق،ادرار، مدفوع و استفراغ آن‌ها شود (اگر در بین اعضای خانواده بماری درمان یا فوت کرد تمام وسایل باید سوزانده شود)
*بیمار مشکوک به تب خونریزی‌دهنده کریمه-کنگو باید قرنطینه شود و با افراد خانواده و پرسنل بیمارستانی در تماس نباشد و مصرف مواد گندزداینده برای توالت‌ها، محیط آلوده به خون و ترشحات بیمار لازم است
*به دلیل اینکه این بیماری در دام، بدون علامت است، باید از مصرف گوشت تازه خودداری شود و دام پس از ذبح تا ۲۴ ساعت در دمای صفر تا مثبت چهار درجه سانتی گراد قرار گیرد تا ویروس‌های آن کشته شوند و پس از آن مصرف شود.
*از خرید گوشت‌های بازرسی نشده بدون مهر دامپزشکی (کشتار غیرمجاز) خودداری شود
تذکر: چون ویروس تب کریمه کنگو تا ۲۴ ساعت قابلیت انتقال از بدن فرد متوفی به افراد دیگر را دارد و با توجه به انتقال سریع بیماری از طریق مخاط، ترشح و خون متوفی به افراد دیگر، بیماران فوتی با رعایت شرایط بهداشتی، در کاورهای مخصوص و پلمپ شده، توسط افراد مجهز به لباس‌های مخصوص به خاک سپرده می‌شوند